Trubadur 3(20)/2001 Strona główna

Galina Ułanowa

Galina Sergiejewna Ułanowa urodziła się 26 grudnia 1909 r. w Petersburgu. W 1928 r. skończyła Leningradzką Szkołę Choreo-graficzną (później im. Waganowej). W szkole pracowała pod okiem matki, tancerki i pedagoga, oraz w klasie dyplomowej Agrypiny Waganowej. Na koncercie dyplomowym wystąpiła w Chopinianach i pas de deux Wróżki Słodyczy i Księcia z Dziadka do orzechów. W tym samym roku została przyjęta do zespołu leningradzkiego teatru opery i baletu, w którym debiutowała partią księżniczki Floriny w Śpiącej królewnie. W 1944 r. została solistką Teatru Bolszoj, na którego scenie występowała do 1960.

Trudno zliczyć wszystkie partie, w których występowała Ułanowa. Najważniejsze to m in.: Odetta-Odylia, Umierający łabędź, Car-Dziewica w Koniku Garbusku, Aktorka w Płomieniu Paryża, Diana w Esmeraldzie, Rajmonda, Kopciuszek, Parasza w Miedzianym Jeźdźcu, Tao Choa w Czerwonym kwiecie, Komsomołka w Złotym wieku, Katarzyna w Legendzie o kamiennym kwiecie. Przede wszystkim jednak Ułanowa przeszła do historii baletu jako pierwsza wykonawczyni ról Marii (Fontanna Bachczysaraju w chor. Zacharowa) i Julii (Romeo i Julia w chor. Ławrowskiego). Rola Julii stała się jej wizytówką, tysiące miłośników baletu na całym świecie właśnie Ułanową utożsamia z bohaterką baletowej wersji dramatu Szekspira. Szczyty dramatyzmu artystka osiągała także w partii Giselle, ponoć scena szaleństwa w jej wykonaniu dosłownie porażała widzów.

Galina Ułanowa wystąpiła w kilku filmach-koncertach (Wielki koncert, Mistrzowie rosyjskiego baletu), powstała również słynna filmowa wersja baletu Romeo i Julia z jej udziałem. Tancerka była laureatką licznych nagród i wyróżnień krajowych i zagranicznych np. Nagrody Anny Pawłowej Paryskiej Akademii Tańca.

W 1960 r. Ułanowa została pedagogiem korepetytorem baletu Teatru Bolszoj. Swoje umiejętności doskonalili u niej m.in. Władymir Wasiliew, Jekaterina Maksimowa, Ałła Michalczenko, Ludmiła Semieniaka, Nina Semizorowa, Maja Plisiecka. Ułanowa zmarła 21 marca 1998 roku. Zostawiła kilka prac teoretycznych z zakresu pedagogiki baletu i nieprzemijającą legendę. Jej pomnik stoi w Sztokholmie, w Sankt-Petersburgu – popiersie z brązu. Maurice Bejart powiedział o niej: Galina Ułanowa to tancerka, która potrafiła dotrzeć do najgłębszych tajemnic tańca, udało jej się połączyć w całość uczucia i ich zewnętrzne wyrażenie.

Katarzyna K. Gardzina