Trubadur 1(50)/2009 Strona główna

Tam, gdzie grał Fryderyk Chopin

Bad Reinerz to dzisiejsze Duszniki-Zdrój. Pierwsze wzmianki o osadzie nad Bystrzycą Kłodzką pochodzą z 1324 roku. Rozwój swój miasto zawdzięcza m.in. położeniu na szlaku handlowym łączącym Śląsk z Czechami. Adolf Dygasiński w czasie pobytu w Dusznikach-Zdroju tak pisał o tym uzdrowisku: Pięknym jest kraj cały, który przepasała Bystrzyca Dusznicka rwąca do Nysy Kłodzkiej jak córka w objęcia matki... Nigdzie tak indziej nie śpiewają ptaki, słowiki i skowronki, nigdzie bzy nie mają woni tak miłej, nigdzie róża rankiem nie przyozdabia świata cudowniej. Choć pisał te słowa pod koniec XIX wieku, piękno przyrody i architektury przetrwało do dziś. Ze szczególnym upodobaniem opowiadał pisarz o teatrze kąpielowym w Reinerz, gdzie odbywały się różne zabawy, spotkania, przedstawienia teatralne i koncerty symfoniczne. Dawny „teatr kąpielowy” to dzisiejszy Dworek Chopina, nazwany tak dla uczczenia pobytu i pierwszego koncertu zagranicznego Fryderyka Chopina. W sierpniu 1826 roku często zapadający na zdrowiu szesnastoletni Fryderyk wraz z matką przybył na leczenie do Reinerz. W czasie jego pobytu w uzdrowisku zmarł ubogi sukiennik, osierocając czwórkę dzieci. Wydarzenie to poruszyło serca kuracjuszy, którzy zorganizowali koncert dobroczynny na rzecz sierot. Wśród nich był Fryderyk Chopin, który właśnie wtedy dał dwa pierwsze zagraniczne koncerty. W 120. rocznicę tego wydarzenia w dniach 25-26 sierpnia 1946 roku odbył się Pierwszy Festiwal Chopinowski. Od tego momentu co roku w pierwszej połowie sierpnia Duszniki rozbrzmiewają muzyką Chopina.

Budowę dzisiejszego Dworku Chopina rozpoczęto wiosną 1802 roku na życzenie króla Prus. Autorem projektu był królewski architekt C. H. Geisler – jeden z najzdolniejszych architektów owego czasu. Ówczesna Rada Miejska przyjęła opcję budynku wielofunkcyjnego, mającego pełnić jednocześnie rolę teatru, sali koncertowej, galerii, miejsca spotkań towarzyskich, a nawet sali balowej. Trzeba przyznać, że była to decyzja trafna, bo przecież budowla dzisiaj pełni te same funkcje, dostarczając gościom uzdrowiskowym właściwej rozrywki i umożliwiając kontakty towarzyskie. Rozrywka będąca źródłem radości i dobrego nastroju od dawna traktowana była przez lekarzy na równi z innymi leczniczymi czynnikami uzdrowiska. Teatr Zdrojowy jako centrum życia towarzyskiego spełnił więc w kurorcie istotną rolę.

Dzisiejsi radni Dusznik-Zdroju podtrzymują dawną tradycję i wykorzystują przepiękny Dworek Chopina do zaprezentowania różnych form muzycznych. Oprócz znanego już w świecie Festiwalu Chopinowskiego odbywają się tutaj mistrzowskie kursy pianistyczne i interpretacji gry na instrumentach dętych. W tym roku powołano do życia I Festiwal Muzyka Epok, czyli 550 lat historii Europy opowiedziane głosem muzyki. Inicjatorem tego wydarzenia byli: dyr. naczelny Festiwalu Rafał Greszta, Paweł Bolek – kierownik organizacyjny oraz dyr. artystyczny Andrzej Ładomirski, zaś wykonawcami byli młodzi artyści z Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, Poznańscy Madrygaliści im. Wacława z Szamotuł, Zespół Tańca Dawnego Serenissima Wratislavia.

Koncert Inauguracyjny Festiwalu Muzyka Epok rozpoczęto od Czterech pór roku Antonio Vivaldiego, poprzez muzykę renesansu, muzykę Beethovena, muzykę romantyzmu, muzykę kina, polską muzykę fortepianową, jazzową aż do Wesela Figara Mozarta na zakończenie Festiwalu. Nie zabrakło muzyki reggae i patriotycznej z okazji święta 3 Maja. Każdy koncert poprzedzał wykład wprowadzający w daną epokę, np. Barocco znaczy „dziwny”, Beethoven. Geniusz ciszy, Czucie i wiara o muzyce romantyzmu. Na samo zakończenie rarytas – Wesele Figara w wykonaniu studentów Akademii Muzycznej we Wrocławiu, orkiestrą i chórem dyrygował nie byle kto, bo sam profesor i dyrygent Opery Wrocławskiej Tadeusz Zathey. To przedstawienie przygotowywał koncertmistrz i dyrektor artystyczny Festiwalu Andrzej Ładomirski.

Młodość, wdzięk, głosy czyste, radość śpiewania, bardzo dobra gra, kostiumy tradycyjne i piękne, dobre prowadzenie orkiestry (grali też uczniowie z liceum muzycznego), wspaniała atmosfera spowodowała że publiczność nie chciała szybko opuścić Dworku Chopina, który wspaniale nadawał się na miejsce wykonania tej właśnie opery, tutaj prawdziwie odegrano np. ucieczkę Cherubina przez otwarte okno do prawdziwego ogrodu. Mając takich przyszłych artystów, Opera Wrocławska będzie nadal prestiżową sceną operową w Polsce. Wykonawcami byli: Monika Piechaczek – Zuzanna, Jerzy Butrym – Figaro, Elżbieta Nowotarska – Hrabina, Jakub Walczak – Almaviva, Anna Krzyżowska – Marcelina, Joanna Prykiel – Cherubino, Marek Berkowicz – Bartolo, Jakub Bieszczad – Basilio, Kinga Adamczuk – Barbara, Damian Chróściński – Don Curzio, Andrzej Zborowski – Antonio. Warto zapamiętać te nazwiska.

W Dusznikach-Zdroju przebywało wiele sław: oprócz Fryderyka Chopina był tutaj Feliks Mendelssohn-Bartholdy, twórca Marsza weselnego, poeci: Roman Zmorski, Zygmunt Bogusz-Stęczyński, Zygmunt Krasiński, Karol von Holtei, król Polski Jan Kazimierz, John Quinny Adams – późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych, Ludwik Zamenhof – twórca esperanto. Również pisząca te słowa miała przyjemność spędzić tutaj trzy tygodnie, korzystając zarówno z przepięknej muzyki, jaka była prezentowana podczas Festiwalu, jak i z leczniczych wód mineralnych. Organizatorzy już zapraszają na II Festiwal Muzyka Epok w pierwszych dniach maja przyszłego roku.

Małgorzata Rakowska

(na podstawie materiałów dostarczonych przez Dworek Chopina)